زمین شیمی پزشکی عناصر اصلی پهنه کارون-اروند: پیامدهای احتمالی بر زیست بوم خلیج فارس

به منظور پایش زمین شیمی پهنه کارون-اروند و بررسی پیامدهای زیستی ناهنجاری های احتمالی به ویژه در خلیج فارس، فراوانی شاخص های فیزیکوشیمیایی، عناصر اصلی و برخی آنیون های فرعی 33 نمونه گردآوری شده از 6 مقطع حوضه کاون-اروند با بهره گیری از روش های تیتراسیون و فتومتر شعله ای تعیین گردید. بر اساس داده های حاصل کمترین و بیشترین فراوانی t.d.s و سختی کل به ترتیب در مقاطع ایذه-باغملک ( 66/355 و 239 ppm) و آبادان (5/2867 و 825 ppm) مشاهده می گردد. ph رودخانه نیز در تمامی طول مسیر، تغییر شاخصی نشان نمی دهد. میانگین سالانه فراوانی عناصر مختلف نیز عبارتند از: cl=507.92 > na=324.72 > s=323.3 > ca=122.86 > k=3.75. بررسی شاخص های محیطی تأیید می-کند که شرایط اقلیمی و زمین شناسی به ویژه در نواحی مرکزی و جنوبی، سهم به سزایی در افزایش حجم ذرات معلق، سختی کل و فراوانی na، ca و s دارد. فعالیت های انسان زاد به خصوص پساب کارخانه صابون سازی خرمشهر را می توان مؤثرترین عامل افزایش غلظت cl در مقاطع خرمشهر و آبادان برشمرد. ضریب بالای همبستگی (>9/0) عناصر قلیایی با سختی کل، نشان از رژیم کربناته آب پهنه کارون-اروند در بسیاری از مقاطع دارد که این امر نیز از بستر آهکی-تبخیری آن ناشی می شود. با وجود افینیته ی قوی فلزات قلیایی نظیر سدیم و پتاسیم به فسفات، ضریب همبستگی میان سدیم و پتاسیم با p2o5 به ترتیب 51/0- و 47/0- می باشد. ضریب بسیار بالای همبستگی (99/0) بین دو عنصر na و cl، احتمال منشأ یکسان برای این عناصر را افزایش می دهد. ت